Karaciğer boyutları, tamamen kişinin yaş, cinsiyeti ve diğer parametrelerle değerlendirilir. Karaciğer vücuttaki en büyük organdır. Üstelik en kritik ve önemli görevleri tek başına üstlenmiştir. Karaciğerin normal boyutlarından büyük olması durumunda hepatomegali denilen karaciğer büyümesi ortaya çıkar. Karaciğer herkeste tam boyutlarına ortalama 15 yaşlarında ulaşır. Erkeklerde kadınlara göre genellikle daha büyük karaciğer boyutu olur. Karaciğer boyutlarının büyümesi tek başına hastalık olarak görülmez. Ancak çoğu hastalığın bir belirtisi olarak kabul edilir. İnsanların çoğu karaciğerin normal boyutlarının büyümesini fark etmeden yaşamına devam eder.
Karaciğer boyutlarının büyümesinin belirtileri nelerdir?
Karaciğerin az miktarda büyümesi genellikle fazla belirtiye neden olmaz. Fakat büyüme arttığında karında rahatsızlık, sürekli şekilde şişkinlik hissi duyulur. Bunun yanında kronik yorgunluk, sarılık, mide bulantısı, güçsüzlük, kilo kaybı gibi belirtiler ortaya çıkabilir.
Karaciğer neden büyür?
Karaciğer boyutlarının artması çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir. Kalp hastalığı, kanser türleri, bağışıklık sistemi, bitkisel ilaçların kullanılması, karaciğer hastalıkları karaciğer büyümesinin nedeni olabilir.
Karaciğerden kaynaklanan büyüme neden olur?
Hepatitler: Hepatit A, B, C virüslerinin, alkolün, aşırı ilaç kullanımının, enfeksiyonların, otoimmün sistemin neden olduğu rahatsızlıkların bir sonucudur. Bunlar karaciğer boyutlarında büyümeye neden olabilir.
Siroz: Karaciğer hasarına neden olarak, işlevlerini yapmasını engelleyen bu rahatsızlık karaciğerde büyümeye neden olur.
Alkol kaynaklı karaciğer yağlanması: Alkolün fazla kullanılması, karaciğerde yağ birikimine neden olur. Bu ileri aşamada alkolik hepatit olarak değerlendirilir.
Öd kesesinde bloke olması: Yağların sindirimi sırasında karaciğer öd kesesindeki öd sıvısını kullanır. Bu mekanizmanın bozulması karaciğer hasarının nedeni olabilir.
Alkol kaynaklı olmayan karaciğer yağlanması: Diyabet, obezite, kolesterol yüksekliği karaciğerin büyümesine neden olabilir.
Tümör ve kistler: Kistler içi sıvı dolu keseciklerdir. Tümörlerle birlikte karaciğer hasarının nedeni olabilirler.
Hastalıklar: Karaciğerde demir, bakır, protein ve yağ birikimine neden olan hastalıklar bulunmaktadır. Bunlarda karaciğerin boyutlarının değişmesine neden olabilir.
Kan takviyesi kaynaklı karaciğer büyüme neden olur?
Kalp yetmezliği: Kalp karaciğere yeteri kadar kan pompalayamadığında oluşan bu rahatsızlık, karaciğer büyümesinin nedeni olabilir.
Budd Chiari sendromu: bu karaciğer toplardamarını etkileyen bir sorundur. Bu damardaki tıkanma karaciğer büyümesine neden olabilir.
Kanserler nedeniyle karaciğerin büyüme neden olur?
Karaciğer kanseri: Karaciğerdeki kanser hücrelerin aşırı büyümesi sonucunda oluşur. Bu durumda karaciğer boyutları da büyür.
Karsinoma: İç organlardaki hücre hasarında oluşur.
Lösemi: Kan dokularındaki bozukluk nedeniyle oluşan bir rahatsızlıktır. Karaciğerdeki büyümenin sorumlusu olabilir.
Diğer kanserler: Karaciğer metastatik kanserlerin en çok görüldüğü organdır. Bu sebeplerde karaciğerde büyümeye neden olabilir.
Bu faktörlerin dışında karaciğer boyutlarında değişiklik yapacak, karaciğerin büyümesine neden olacak etkenler arasında otoimmün hastalıkları, sıtma, reye sendromu, tüberküloz, sarılık, kullanılan bazı ilaçlar, bitkisel kürler, toksinler gibi durumlar bulunur. Bu yüzden karaciğer boyutlarının değerlendirilmesi, olası hastalıkların tespit edilmesi açısından önemlidir. Bu durum ultrason tetkiki ile rahatlıkla tespit edilebilir. Daha sonra gereken tetkikler yapılabilir.
