Hemanjiom

Hemanjiom, Halk arasında gül lekeleri olarak ifade edilen, hemanjiomlu çocuklarda gençlere oranla daha sık görülen, iyi huylu tümörlerdir. Çocuk kanser uzmanları tarafından bu tümörü incelenmesinin nedeni çocuk hekimliği uzmanlık alanlarının bu alana çok yakın olmasıdır. Eskiden istek lekeleri olarak ifade edilirdi. Hamilelikte karpuz, çilek gibi meyveler istemiş ve yemiş annelerinin vücudunda çıktığı düşünülürmüş. Gerçekten nedenleri hala bilinmemektedir. Kız çocuklarında rastlanma oranı erkek çocuklarından daha fazladır. Hemanjiomun iki tipi vardır;

Basit tip: Hemanjiomların çok farklı şekilleri vardır. Kırmızı renk değişikliği şeklinde olanlar ise en yaygın görünenlerdir. Melek öpücüğü alnında, leylek ısırığı ise ense kökünde olan lekeler zamanla solar ve tedavi gerektirmezler.

Yaygın tip: Hemanjiomlar, bazen bütün vücuda yayılmış birkaç milimetreden santimetreye kadar değişen büyüklükte lekelerden oluşur. Bu tipler tıpta hemokromatozis adıyla bilinir. Bu lekelerin karaciğer başta olmak üzere iç organlarda görülme riski fazladır. Bunun nedeni ise hala araştırılmaktadır.

Hemanjiomların en önemlileri deride renk değişikliği ile başlayarak derinin kabarması haline dönüşür. Doğumda olmayan veya deride kırmızı mor renk değişiklikleri şeklinde oluşan doğum lekeleri üç ayda hızlı bir şekilde ilerleyerek bir yaşına kadar büyüyebilirler. Büyüme hızları bebeklere göre değişir. Bazı bebeklerde ise hiç büyümedikleri gibi bazı bebeklerde ise çok büyük hacimlere ulaştığı görülür. Bulundukları yere ve büyüklüklerine göre tehlikeli olabilirler. Doğumda olmayan beyaz ufak lekeler halinde bulunan 0. Ayda 12 aylığa kadar hemanjiomların büyümeleri 12-18 aya kadar daha da büyüyerek devam eder. 18. Ayda ise gerileme baş gösterir. 9 yaşına kadar gerileme devam eder. Bu yaşa kadar küçülmeyen doğum lekelerinin ömür boyunca her yıl yüzde 10 kadar gerileme yapar. Gerilemenin işaretleri ise koyu kırmızıdan daha açık renklere doğru ilerleyerek beyaz bir damarın başlaması cilde kırmızılık vererek kaybolmasıdır. Son olarak hiçbir iz bırakmayabilir. Fazla büyüyen hemarjiomlar da iltihaplanma ya da kanama geçiren dönemlerinde önceki yerlerinde bir sonrakinde ise yanık izine benzer izler bırakır. Bu yüzden özellikle estetik operasyonları geçiren kozmetik kusurlar oluşturabilirler. Bu kusurlar çocukta çeşitli psikolojik sorunlara yol açacak kadar önemli hale gelebilir.

Alnın ortasında, bazen göz ara mesafelerinde bazense bunun sırta uzanan pembe-kırmızı gibi renkli lekeler bulunur. Ortası açık çevresi kırmızı olarak rujlu dudak lekesine benzeyen ellerinden dolayı melek öpücükleri olarak bilinir. Ensedeki saçlı deride olanlara da meleklerin çocukların ensesinden tutarak annelerinin yanına getirilmesi yöntemine leyleklerin ısırıkları adını verirler. Bu lekeler deriden hiçbir zaman kabarık hale gelmezler. Tedavi yapılmadan kaybolan hemanjiyomdır. Melek öpücükleri 5 yaşına kadar kaybolur varsa da herhangi bir stres sinir durumlarında görünür hale gelebilirler. Bu duruma ise "çok sinirlendi feneri yandı" ifadesi olarak halk arasında yer alır.

Hemanjiomlar geçmiş dönemde özellikle ilaçla tedavi edildiği dönemlerde farklı dozlarda verilen kortizon kullanılırdı. 1 ayın altındaki bebekte uzun süreli aşırı doz kortizonun ciddi yan etkileri mevcuttu. Bu sebeple görmeyi etkileyen, solunumu sıkıntıya sokan, kulağı tıkayan, özel bölgelerde yer alan idrar ve kaka ile sürekli bulaşarak fazla büyük hemanjiomlar ciddi kozmetik sorunlar oluşturan kalp yetmezliği, karaciğer yetmezliği riski taşıyan hemanjiomlar dışında hemanjiomlar erken tedavi edilmesi mümkün değildir.

Erken tedavi edilmesi gereken hemanjiomlar yüzde 20 oranındadır. Erken yan etkilerini kontrol edilebilirliği ve etkinliği ile kalıcı hiçbir yan etkisi tanımlanmamış olması sebebiyle hemanjiomlar daha erken tedavi edilebilmektedir. Yalnızca deride renk değişikliği meydana gelmesi kabarma olmayan birkaç santimetre iyileşmeyen hemanjiomlar propranolole benzer etkili bir damlayla büyümeyi durdurmak mümkündür. Bu tedavi bazı hastalarda başarılı olmaktadır.